Türkiye’de ikinci tip Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından döviz kurlarındaki keskin yukarı yönlü hareket son günlerde yatay bir seyir izledi. Öte yandan bu yıl daha çok ikinci ırk seçimlerinden sonra. dolarTL karşısında yüzde 44,13, euro yüzde 48,21 arttı. Bankacılık sektöründe yılbaşından bu yana mevduatın dolarizasyonu artıyor. Ekonomistlerin getirileri dövize endeksli olduğu için mevduatta dolarizasyon oranına kur korumalı mevduatı da dahil ediyorlar. Buna göre, bankacılık sektöründe mevduat yani döviz mevduatı ve döviz mevduatındaki dolarizasyonun toplam mevduata oranı yüzde 67,7’ye yükseldi. Sene başında bu oran yüzde 62 idi.
Yıla göre 5,5 puan artış
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat 28 Temmuz haftası itibarıyla 12 trilyon 539 milyar 477 milyon liraya yükseldi. KKM dahil TL mevduat 7 trilyon 177 milyar 132 milyon TL’ye, kur korumalı mevduat ise 3 trilyon 132 milyar 468 milyon TL’ye yükseldi. Döviz mevduatı ise 5 trilyon 362 milyar 344 milyon lira oldu. Ekonomistler, getirileri dövize endeksli olduğundan, döviz cinsinden mevduatlarla birlikte para korumalı mevduatları da değerlendirmektedir. Verilere göre, KKM hariç TL mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 32,25 olarak hesaplanırken, kur korumalı mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 24,98’e yükseldi. Yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 42,76 oldu. Böylece, iktisatçıların mevduatın dolarizasyon oranı olarak takip ettiği döviz mevduatı ile döviz mevduatının oranı yüzde 67,74’e yükseldi. Bu, yılın başına göre 5,5 puanlık bir artışa işaret ediyor. TL mevduatın KKM hariç toplam mevduata oranı yılbaşında yüzde 37,74 oldu. Mart ayının son haftalarında KKM hariç TL mevduatın payı yüzde 42’nin üzerine çıktı. Yılbaşında yüzde 15 civarında olan para korumalı mevduatın toplam mevduata oranı hızla artarak 28 Temmuz itibarıyla yüzde 25’e ulaştı. Başlangıçta yüzde 46,8 olan yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı 28 Temmuz itibarıyla yüzde 42,8’e geriledi. Ancak KKM’deki artış nedeniyle mevduatta dolarizasyon oranı yılbaşına göre yükseldi.
Dolar/TL talepleri yükseliyor
Bu hafta daha yatay bir seyir izlese de döviz kurlarına ilişkin yılsonu beklentileri de artıyor. Alman bankası yılsonu dolar/TL varsayımını 27 TL’den 32 TL’ye yükseltti. Banka analistleri 2024 sonu dolar/TL Varsayımlarını 35 olarak açıkladı. Banka analistleri, revizyonlarıyla ilişkili fiyat artış eğilimini ve “politika yapıcıların enflasyonu daha sürdürülebilir bir patikaya döndürmede yaşadıkları zorlukları” gösterdi. Analistler, 2024 sonu dolar/TL talebini 35 olarak açıkladı. HSBC, daha önce 27 olan dolar/TL varsayımını da 29’a çıkardı. Banka stratejistleri Murat Toprak ve Charlotte Ong, 2024 yılı için 32 dolar/TL iddiasında bulundu. Enflasyon beklentileri. Sadece yabancı kuruluşlar değil, yerli kuruluşların yılsonu dolar/TL varsayımları da yükseltildi. İş Yatırım, son Para Politikası Kurulu toplantısının ardından 2023 yılsonu dolar kuru için teklifini 30,00 TL’den (Haziran’da 28 TL) piyasa varsayımlarının altındaki faiz adımları nedeniyle 32 TL’ye yükseltti.
3 aya varan vadeli TL mevduat faizinde düşüş
TL mevduat faizleri ise Merkez Bankası’nın sadeleştirme adımları kapsamında gerilemeye devam ediyor. Merkez Bankası verilerine göre haziran ortasında ortalama yüzde 40’ın üzerine çıkan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi yüzde 30’un altına indi. Verilere göre, 28 Temmuz itibarıyla 3 aya kadar vadeli TL mevduat faiz oranı ortalama yüzde 29,32’ye geriledi. 6 aya kadar vadeli TL mevduat faizi ise 28 Temmuz haftasında bir önceki haftaya göre 2,6 puan artarak yüzde 26,76 oldu.
Bu makale ilk olarak My Economy’de yayınlanmıştır.
